Η βιοφωταύγεια ή βιοφωτισμός είναι ένα εκπληκτικό φαινόμενο, που παρουσιάζουν διάφοροι ζώντες οργανισμοί. Βακτήρια, μύκητες, οι πυγολαμπίδες (και άλλα κολεόπτερα) καθώς και διάφοροι θαλάσσιοι οργανισμοί δημιουργούν και εκπέμπουν φως, σε διάφορα μήκη κύματος.
Υπάρχουν περισσότερα από 70 είδη μυκήτων τα οποία παρουσιάζουν το φαινόμενο της βιοφωταύγειας. Απαντώνται σε εύκρατα και τροπικά κλίματα και ανήκουν στην τάξη Agaricales. Εκπέμπουν ένα πρασινωπό φως σε ένα μήκος κύματος από 520-530 νανομέτρων. Η εκπομπή φωτός είναι συνεχής και εμφανίζεται μόνο σε ζωντανά κύτταρα. Το μπλε-πράσινο φως αποδίδεται στη λουσιφεράση, ένα οξειδωτικό ένζυμο, το οποίο εκπέμπει φως, καθώς αντιδρά με ένα οργανικό μόριο, την λουσιφερίνη.
Τα είδη που ανήκουν στο γένος Armillaria έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής και σχηματίζουν ορισμένους από τους μεγαλύτερους ζωντανούς οργανισμούς στον κόσμο. Μερικά είδη εμφανίζουν βιοφωταύγεια, όπως το Armillaria mellea-ένα εδώδιμο μανιτάρι που απαντάται σε εύκρατες περιοχές του βόρειου ημισφαιρίου.
Το Panellus stipticus είναι ένα κοινό και ευρέως κατανεμημένο μανιτάρι στην Ασία, την Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική. Φύεται σε ομάδες ή πυκνές συστάδες σε κορμούς φυλλοβόλων δέντρων, κυρίως οξιάς, δρυός και σημύδας. Η γεύση του είναι πικρή και για το λόγο αυτό δεν είναι βρώσιμο. Έχει ένα πορτοκαλί-κίτρινο χρώμα έως καφέ και ένα λαμπερό πράσινο χρώμα, όταν εκπέμπει φως.
Το φαινόμενο της βιοφωταύγειας, γνωστό και ως "foxfire" ή "νεράιδα φωτιά" είναι γνωστό από τους αρχαίους χρόνους. Η παλαιότερη καταγραφή είναι από το 382 π.Χ. από τον Αριστοτέλη, ο οποίος αναφέρεται σε ένα φως, που σε αντίθεση με τη φωτιά, είναι κρύο στην αφή. Ο Ρωμαίος φιλόσοφος Πλίνιος ο Πρεσβύτερος ανέφερε επίσης ένα λαμπερό ξύλο σε ελαιώνες.
Το Filoboletus manipularis είναι είδος μανιταριού, που φυτρώνει μόνο του ή σε συστάδες πάνω σε κορμούς δέντρων που σαπίζουν. Είναι εύκολα αναγνωρίσιμο από το μικρό λευκό-κρεμ καπάκι του και είναι γνωστό για την βιοφωταύγεια που παρουσιάζει.
Mycena ονομάζεται ένα μεγάλο γένος μανιταριών. Τα περισσότερα μέλη του έχουν γκρι-καφέ χρώμα, ενώ μερικά είδη έχουν φωτεινότερο χρώμα. Περισσότερα από 33 είδη του γένους βιοφωτίζουν. Το Mycena chlorophos αναπτύσσεται πάνω σε νεκρά ξυλώδη υπολείμματα, όπως ξερά κλαδιά και κορμούς δέντρων. Έχει ένα απαλό καφετί χρώμα και εκπέμπει ένα απαλό πράσινο χρώμα όταν βιοφωτίζει.
Το Mycena haematopus είναι ένα είδος που χαρακτηρίζεται από το κοκκινωπό χρώμα του και παρουσιάζει αρκετά αδύναμη βιοφωταύγεια, που δεν είναι ορατή με το μάτι.
Το Omphalotus Nidiformis είναι ένα είδος αξιοσημείωτο για τις βιοφωτίζουσες ιδιότητές του. Πατρίδα του είναι η νότια Αυστραλία και η Τασμανία. Είναι δηλητηριώδες είδος, αλλά όχι θανατηφόρο.
Πολλά είδη του γένους Omphalotus έχουν βιοφωτίζουσες ιδιότητες. Το Omphalotus olearius είναι κι αυτό δηλητηριώδες είδος και απαντάται σε δασικές περιοχές της Ευρώπης. Το πορτοκαλί χρώμα του, σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού κι όταν το μάτι προσαρμοστεί στο σκοτάδι φαίνεται σαν μπλε-πράσινο χρώμα.
Ο λόγος για τον οποίο οι μύκητες εξελίχτηκαν έτσι, ώστε να εκπέμπουν φως, παραμένει ένα μυστήριο. Μελέτες σε εργαστήρια, σχετικά με την ικανότητα αυτών των μυκήτων που βιοφωτίζουν να σηματοδοτούν την παρουσία τοξινών στο έδαφος, δείχνουν ότι οι μύκητες εκπέμπουν λιγότερο φως όταν εκτίθενται σε διάφορα μέταλλα και οργανικούς ρύπους. Θα μπορούσε λοιπόν στο εγγύς μέλλον, να χρησιμοποιηθούν για την αξιολόγηση της τοξικότητας των περιβαλλοντικών δειγμάτων του εδάφους και των ιζημάτων. Θα μπορούσαν επίσης να χρησιμεύσουν ως εργαλείο για βιοεπανόρθωση (καθαρισμός που χρησιμοποιεί ζωντανούς οργανισμούς) μολυσμένου εδάφους.
Πηγή: http://aksioperierga.blogspot.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου